مروری بر تاریخچه تبارشناسی و شجره نامه ها
دسته بندی:
مقالات،
تاریخ انتشار:
1401/06/11،
آخرین بروزرسانی:
1401/06/17 ساعت 11:54 ب.ظ
دسته بندی:
مقالات،
تاریخ انتشار:
1401/06/11،
آخرین بروزرسانی:
1401/06/17 ساعت 11:54 ب.ظ
شجره نامه شناسی یا تبارشناسی علم مطالعه ریشه و تاریخ خانواده ها است. به افرادی که شجره نامه ها را مطالعه می کنند نسب شناس یا تبار شناس می گویند. نسب شناسانان فهرستی از اجداد را تهیه می کنند و آنها را در نمودارهای درختی یا سایر اشکال نوشتاری و بصری مرتب می کنند. کلمه تبارشناس از دو کلمه یونانی گرفته شده است - یکی به معنای «نژاد» یا «خانواده» و دیگری «نظریه» یا «علم». اصطلاح شجره نامه از واژه لاتین pes «پا» و grus «نوعی پرنده با پاها و گردن بلند» گرفته شده است و از پای پرنده ای الهام گرفته شده است. نمودارهای شجره نامه که برای اکثر مردم امروزی آشنا هستند، شامل شکل ها، خطوط موازی و شکسته هستند که نشان دهنده تولدها، ازدواج ها و فرزندان هستند. با این وجود شجره نامه ها در ساده ترین صورت خود مانند آنچه در «شجره ساز» نمایش داده می شود شناخته می شوند.
تبارشناسی پدیده ای جهانی است و به اشکال مختلف در همه ملت ها و دوره ها دیده می شود. در این نوشتار، تاریخچه تبارشناسی، و به دنبال آن شرحی از کار تبارشناسان حرفه ای و آماتور ارایه می گردد.
تاریخچه مطالعات نسب شناسی
تاریخ تبارشناسی را می توان به سه دوره تقسیم کرد. اول تاریخ شفاهی است که در آن نسب ها سینه به سینه منتقل می شدند. دوم، دوره ای که در آن شجره نامه های اقوام خاصی نوشته شدند. دوره سوم که در آن شجره نامه ها در اروپای غربی و بعداً در سایر نقاط جهان گسترش یافتند و در طی آن تبارشناسی به حدی گسترش یافت که اکنون برای اکثریت مردم اروپای غربی امکان یافتن اصل و نسب خود وجود دارد.
دوره شفاهی شجره نامه ها و منابع کتاب مقدس
در روزهای اولیه تمدن و قبل از ثبت اسناد به صورت مکتوب، روابط به صورت شفاهی بودند. در آن دوران افراد می بایست به حافظه ها اتکا می کردند. در آن دوران سیستم های عددی به فراوانی و گستردگی امروز نبودند و احتمالا افراد به کمک سیستم های یادگاری شخصی مانند چیدمان گره ها یا مهره هایی که مایوری های نیوزلند به کار می بردند روابط را به حافظه ها می سپردند. انتقال شفاهی اطلاعات شجره نامه تقریباً همیشه به صورت فهرستی از نام ها بوده است. برای مثال، دودمان پادشاهان از پدر به پسر به حافظه ها سپرده می شدند. رویدادهای مهم تاریخی گهگاه در چنین فهرست هایی گنجانده می شدند.
شجره نامه های متعددی در کتب مقدس وجود دارند که سینه به سینه منتقل و در نهایت با اختراع نوشتار ثبت و ضبط شدند. بررسی اجمالی این موارد نشان می دهد که آنها به مراحل اول و دوم تاریخ نسب شناسی تعلق دارند. به عنوان مثال در کتاب مقدس شجره نامه های زیادی وجود دارند که هدف آنها نشان دادن نسب از آدم، نوح و ابراهیم است.
دوره دوم، سوابق مکتوب اولیه
با اختراع نوشتار، شجره نامه های شفاهی به مکتوب تبدیل شدند. این ابتدا در یونان و روم اتفاق افتاد، جایی که شجره نامه ها در اشعار و تاریخ ها ثبت شدند. اما تبارشناسی در این مرحله به یک علم مبدل نشد زیرا وقتی نویسندگان به آن می پرداختند، یا به طور اتفاقی در روایت خود این کار را انجام می دادند یا به دلیل توجه به روابط خانوادگی خدایان خود. این دوره همچنین شاهد ظهور شجره های مردمی بود. در این دوران اغلب افراد سعی در ثبت و نگهداری خود تبار خانوادگی خود داشتند تا خلوص و برتری خانوادگی خود را به رخ بکشند و این در یافتن جایگاه اجتماعی، مذهبی، شغل و همسر به آن ها کمک بسیاری می کرد.
دوره سوم، فراگیری شجره نامه ها
دوره رونق شجره نامه ها ابتدا در اروپا آغاز شد. در این دوره سطح رفاه در اروپا افزایش یافت و جایگاه اجتماعی افراد بالاتر رفته بود و این خود انگیزه زیادی در جهت حفظ نسب تاریخی ایجاد می کرد. مورد دیگر تمایلات مذهبی و همچنین تمایل پادشاهان رنسانس به داشتن اطلاعات دقیق تر در مورد همه افراد خونی خود بود.
تبارشناسی مدرن
تبارشناسی مدرن از تقریبا 500 سال پیش با آماتورها آغاز شد. آماتورها در موضوع شجره نامه ها تقریباً همیشه با تمایل به ردیابی سوابق خانوادگی خود تحریک می شوند. در طول انجام این کار، آنها روابط خانوادگی را کشف کرده و با آنها کار می کنند. با افزایش تعداد تبارشناسان آماتور، گروهی به تبیین علم تبارشناسی پرداختند و علم تبارشناسی متولد شد. حال دیگر نسب شناسان حرفه ای نه یک خانواده، بلکه با بسیاری از خانواده ها سروکار داشتند و با استفاده از اصول علمی تحقیقات نسب شناسی سعی در یافتن روابط آشکار و پنهان افراد جامعه می کردند. یک نسب شناس حرفه ای نیازمند دانش عمیق از تاریخ کشور مورد تحقیق خود و همسایگان آن است. تبارشناسان می توانند بسیاری از جنبه های تاریخ یک کشور را که در غیر این صورت ممکن است مبهم باقی بماند، روشن کنند. برای مثال، درک جنگ های «رز» (اشاره به گل رز) انگلستان (یکی از پیچیده ترین جنگ های تاریخی) دشوار است، مگر اینکه درخت های شجره نامه ای که روابط بین طرفین جنگ ها را نشان می دهند مطالعه شود، و یا درک سیر انقلاب آمریکا با پیوندهای بین جورج واشنگتن و همتایان او با خانواده های قدیمی انگلستان که استوارت ها را سرنگون کردند، رمزگشایی می شوند.
مطالب مرتبط